بی خوابی

بی خوابی

بی خوابی

هیچ گونه کپی برداری از این وبلاگ بدون اجازه و بی ذکر نام نویسنده مجاز نیست...

وطن من زبان من است ، زبان من که مرا به کسی در دورترین نقطه از دنیا پیوند می دهد و از کسی در نزدیکی ام دور می کند...

هر چه می نویسم پنداری دلم خوش نیست و بیشتر آنچه در این روزها نبشتم همه آن است که یقین ندانم نبشتنش بهتر است از نانبشتنش .
ای دوست نه هر چه درست و صواب بوَد روا بوَد که بگویند...
و نباید در بحری افکنم خود را که ساحلش بدید نبود و چیزها نویسم «بی خود » که چون « وا خود » آیم بر آن پشیمان باشم و رنجور .
ای دوست می ترسم و جای ترس است از مکر سرنوشت ....
حقا و به حرمت دوستی که نمی دانم این که می نویسم راه «سعادت » است که می روم یا راه «شقاوت » .
و حقا که نمی دانم که اینکه نبشتم «طاعت » است یا « معصیت » .
کاشکی یکبارگی نادان شدمی تا از خود خلاصی یافتمی !
چون در حرکت و سکون چیزی نویسم رنجور شوم از آن به غایت .
و چون در معاملت راه خدا چیزی نویسم هم رنجور شوم .
و چون احوال عاشقان نویسم نشاید .
و چون احوال عاقلان نویسم هم نشاید .
و هر چه نویسم هم نشاید .
و اگر هیچ ننویسم هم نشاید .
و اگر گویم نشاید .
و اگر خاموش هم گردم نشاید .
و اگر این واگویم نشاید و اگر وانگویم هم نشاید ...
عین القضات

پیوندهای روزانه

.

يكشنبه, ۲۱ تیر ۱۳۹۴، ۱۰:۳۶ ب.ظ


سعدیا دور نیکنامی رفت / نوبت عاشقی است یک چندی*

سعدی در این بیت به روشنی می گوید که نیکنامی با عاشقی هم خوان و هماهنگ نیست و جور در نمی آید ... اما نقطه ی مقابل نیکنامی چیزی نیست جز بد نامی که سعدی عاشقی را در همین حوزه می بیند ... هر دوی این ها ، یعنی بدنامی و خوشنامی ، مفاهیمی اخلاقی اند ... نکته ی شگفت ماجرا دقیقأ از همین جا آغاز می شود ؛ سعدی به حوزه های اخلاقی مختلف در ساحات مختلف ( دست کم دو حوزه ) اعتقاد داشته است ... اگر کسی از یک حوزه ی اخلاقی گذر کند و برای خود دو شیوه ی اخلاقی داشته باشد ، بی راه نیست که بگوییم می تواند در هر حوزه ای اخلاق لازم و مناسب آن حوزه را اختیار کند ... روشن است  که این نگاه سعدی در تقابل با تمام اخلاق های جزمی است که نیکی را فقط در نیکی می جویند و بدی را فقط در بدی ... می توانیم این نکته را این طور گسترش بدهیم که در هر ساحتی از زندگی ما اخلاق لازم همان ساحت را اختیار می کنیم ... چیزهایی مثل اخلاق اجتماعی ، اخلاق کاری و تخصصی ، اخلاق خانوادگی ، اخلاق سکسی ، اخلاق عاشقی و چیزهای دیگر شبیه این ها ... این شکل از نگاه به اخلاق یک هسته ی آنارشیستی در خود دارد که گریز ناپذیر است و به راحتی می توان از آن گزاره های ضد اخلاقی بیرون کشید با ترفندهایی این چنین که ؛ مثلا اخلاق من در حوزه ی کاری و تجارت چیزی جدای از اخلاق خانوادگی است و در حوزه ی اخلاق کاری آدمی آزاد هستم و در جمع خانواده آدمی مقید ! با این شکل دست آدم ها برای هر حرکتی در زندگی و رفتارهای ضد اخلاقی باز خواهد شد ... وقتی قید همه جایی و همه زمانی را از یک گزاره ی اخلاقی بگیریم  و آن را تابعی از شرایط بدانیم ، آدمیان قادر به انجام هر کاری هستند ...

نکته ی مهم دوم برای درک آن چه سعدی می گوید در نظر گرفتن شأن و جایگاه اوست ... سعدی این حرف را برای آدم های عادی و یا احیانا میان مایگان نمی گود ... این حرف از زاویه ی دید یک حکیم برای آنانی گفته می شود که جان آگاهی دارند ... در واقع سعدی معتقد است این فعل نیست که دارای ارزش است ، فاعل است که بر مبنای آگاهی درونی ارزش کارها و حوزه های اخلاقی را تعیین می کند ... به قول مولانا ؛

کامل ار خاک گیرد زر شود / ناقص ار زر برد خاکستر شود

آن چه سعدی در بیت یاد شده بدان اعتقاد دارد یک شیوه و سیره ی تفکر است در سنت عرفانی و ادبی ایرانی ... حافظ و مولانا و خیام و بسیاری از بزرگان دیگر با همین شیوه سلوک می کرده اند که بسیار فراتر از زمان خود بوده است ...

به عنوان آخرین نکته می توان دوباره تاکید کرد که اگر قید همه جایی و همه زمانی را از یک گزاره ی اخلاقی بگیریم دیگر هیچ راهی برای کنترل اخلاقیات نداریم و آفت عمل در لحظه و مناسب شرایط و منافع حتمی است ... این قید هم که جان آگاه می تواند برمبنای موقعیت دست به انتخاب عمل اخلاقی بزند ، قیدی است که تاویل ها و تفسیرهای گوناگونی را بر می تابد ... چرا که ما هیچ ملاک عینی و تثبیت شده ای برای درک این که چه جانی آگاه است و چه جانی ناآگاه در اختیار نداریم ... هر کسی می تواند ادعای آگاهی کند و بر مبنای آن گزاره های اخلاقی را مطابق وضعیت روحی و روانی خود تغییر دهد ... در نهایت این نیت و نتیجه ی عمل است که نشان می دهد فراتر رفتن از گزاره های اخلاقی برای چه کسی مطابق با الگوی کسانی مثل سعدی و مولاناست و برای چه کسی دغل کاری و پشت هم اندازی ...

 

*مطلع غزل ؛

گفتم آهن دلی کنم چندی     ندهم دل به هیچ دلبندی


۹۴/۰۴/۲۱
حمیدرضا منایی

نظر بازی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی